TropiÄ
c Ĺlady dawnych dziejĂłw z naszych okolic dotarliĹmy do KuĹşni Wodnej w Starej KuĹşnicy w woj. ĹwiÄtokrzyskim. UdaĹo nam siÄ dotrzeÄ do jedynej, w tak dobrym stanie, kuĹşni wodnej. Niestety niszczeje, niezbyt zaopiekowana przez wĹadze i byĹego wĹaĹciciela tego miejsca jakim jest warszawska NOT. Ogromnie Ĺźal tego niezwykĹego zabytku techniki, bÄdÄ
cym jedynym w Polsce przykĹadem zachowanej w caĹoĹci kuĹşni z miechem, mĹotem napÄdzanym koĹami wodnymi oraz mechanizmem pozwlajÄ
cym sterowaÄ wszystkim z wnÄtrza kuĹşni. WewnÄ
trz znajdujÄ
siÄ takĹźe narzÄdzia, ale nie jestem pewna czy autentyczne czy tylko zbliĹźone wyglÄ
dem do tych uĹźywanych dawniej.
PrzyglÄ dajÄ c siÄ temu wnÄtrzu peĹnemu szeptĂłw historii zastanawialiĹmy siÄ dlaczego pozwala siÄ, aby takie niezwykĹe miejsca niszczaĹy i popadaĹy stopniowo w ruinÄ... Szkoda, szkoda.
Aby wejĹÄ do wnÄtrza wielkiej drewnianej szopy, w ktĂłrej znajduje siÄ kuĹşnia, poprosiliĹmy o pomoc mieszkajÄ cego obok pana NiewÄgĹowskiego, ktĂłry jest wnukiem dawnego kowala pracujÄ cego w kuĹşni Adama NiewÄgĹowskiego.
Jeszcze niedawno wprawiano kuĹşniÄ w ruch, korzystajÄ c z przepĹywajÄ cej obok rzeki MĹynkĂłwki, teraz juĹź rzadko siÄ odbywajÄ takie pokazy W latach 80. XX wieku podmokĹy teren, z ktĂłrego woda spĹywaĹa na koĹo wodne, zostaĹ uregulowany i w jego miejscu powstaĹ zbiornik wodny z ciekawym szeĹciokÄ tnym spĹywem, z ktĂłrego woda odpĹywa pod ziemiÄ . Zbiornik jest zarybiony, a jego walory widokowe przyciÄ gajÄ turystĂłw.
Jak podajÄ ĹşrĂłdĹa internetowe niewiele wiadomo na temat miejscowoĹci Stara KuĹşnica, wymieniona jest ona w aktach z roku 1622 ale poczÄ tek przemysĹu hutniczego tamtych terenĂłw z caĹÄ pewnoĹciÄ miaĹ miejsce znacznie wczeĹniej. Jak podajÄ skÄ pe ĹşrĂłdĹa historyczne pomiÄdzy wiekiem XVI a XIX czynna byĹa tam dymarka o czym ĹwiadczÄ pozostaĹoĹci ĹźuĹźla hutniczego. W latach 1846-1860 (zaleĹźnie od ĹşrĂłdeĹ) powstaĹ tu wielki piec hutniczy o wydajnoĹci 400 ton i z przerwami pracowaĹ do roku 1893. KorzystaĹ z tego samego ujÄcia wody co kuĹşnica. ZachowaĹy siÄ resztki kemiennych fundamentĂłw.
CiekawostkÄ dla naszych mieszkaĹcĂłw moĹźe byÄ fakt, Ĺźe niedaleko znajduje siÄ urocza wioska o nazwie Drutarnia. Nazwa ta z pewnoĹciÄ nawiÄ zuje do metalurgicznych tradycjii sprzed wiekĂłw.
Za nami ciekawa wycieczka do czasĂłw odlegĹych i ciekawych miejsc, a PaĹstwa zapraszam do galerii z wyprawy:
http://www.naszekalety.eu/index.php?mods=galeriakat&count=20&offset=0&ida=70